Lễ đâm trâu hay còn gọi với cái tên dân giã “lễ ăn trâu”. Một trong những lễ hội lớn ở vùng đất Tây Nguyên. Lễ hội là lời cảm ơn của dân làng đối với thần linh; những người đã giúp dân làng mưa thuận gió hoà; giúp cho dân làng ngăn cản sự phá hoại của chim chóc đối với mùa màng.
Hàng năm cứ sau mỗi mùa rẫy, bà con dân tộc ở khu vực núi Trường Sơn – Tây Nguyên và một số vùng của nước ta lại tổ chức lễ hội. Lễ hội đâm trâu thường được tổ chức vào tháng ba hoặc tháng tư âm lịch. Hôm nay hãy cùng hrv đi đến Tây Nguyên để chiêm ngưỡng lễ hội này nhé.
Nguồn gốc của lễ hội đâm trâu
Theo truyền thuyết của đồng bào Tây Nguyên, con trâu là biểu tượng của tín ngưỡng vật tổ. Đồng bào “ăn trâu” để tạ ơn thần linh; để được tổ chức vui chơi và cũng để khẳng định uy tín, danh vọng của gia đình, buôn làng. Lễ hội đâm trâu thường diễn ra vào lúc nông nhàn. Khi đó, mọi người vui chơi, nghỉ ngơi để chuẩn bị cho mùa rẫy mới.
Lễ hội đâm trâu diễn ra như thế nào?
Trước buổi lễ
Đầu tiên dựng nêu, cây nêu được xem là lễ đài của buổi lễ. Vì thế, nó không những phải cao vút, bề thế mà còn phải trang nghiêm, đầy chất huyền thoại. Cây nêu được làm bằng cây tre, được kết bằng lá cây non, cây sra. Trên ngọn còn được treo một con Phượng Hoàng làm bằng gỗ được tô nhiều màu, trên thân cây nêu luôn đủ các hình: tổ ong, chim én, hình người, xâu lục lạc,…
Trong buổi lễ
Gà gáy báo sáng cũng là lúc người ta gọi “Thần lúa” và hát khóc trâu để vỗ về, an ủi, tiễn biệt con vật yêu quý trước khi làm lễ hiến sinh. Trong lúc đó, thầy cúng lấy một chiếc nồi đồng đem ra đặt ở trước nhà, đứng hai chân trên miệng nồi rồi làm phép cúng vái. Trời vừa tản sáng, người ta mang một ché rượu nhỏ giết một con gà để cúng hồn trâu. Một thanh niên nhanh nhẹn, thông minh và lực lưỡng nhất được cử ra để nhận lãnh trách nhiệm đâm trâu.
Anh chạy theo con trâu quanh cột cây nêu, tay cầm con dao Kgã, vừa chạy vừa múa dao, thừa lúc thuận tiện anh cầm chém đứt khuỷu chân trái sau con trâu. Bị đau, con vật lồng lộn chạy bằng ba chân, anh rượt theo, vừa múa dao, thừa lúc thuận tiện nhất anh chém tiếp chân phải của nó. Con vật ngã khuỵu hai chân sau, lết quanh chân cây nêu. Lúc bấy giờ anh mới dùng cây giáo dài, vừa múa vừa chạy theo để đâm mạnh vào sườn con trâu trong tiếng reo hò cổ vũ của mọi người tham dự.
Kết thúc buổi lễ
Con trâu vừa chết, thầy cúng mang sẵn chiếc nồi đồng to tướng trong đó có chứa ít rượu đem đặt ngay cạnh vết thương con vật để hứng lấy máu. Máu hòa với rượu để cúng Giàng (thần). Người thầy cúng còn cắt một tí tai, mũi, mắt và lông đuôi con trâu rồi lấy máu bôi vào hai que tre xin keo. Sau đó, thầy cúng đem những thứ đó vào nhà làm lễ và đặt hai que tre lên mái nhà. Thịt trâu được xẻ ra và chia đều cho mọi người trong làng. Mọi người cùng ăn uống múa hát cho đến tận hôm sau.
Ý nghĩa của lễ hội Đâm trâu
Lễ hội Đâm trâu toát lên đầy đủ nhất những sắc thái đặc trưng văn hóa của người dân nơi đây; thể hiện tính cộng đồng trong sự cộng hưởng: cầu mùa, cầu an, cầu phúc. Là biểu tượng sinh hoạt văn hoá dân gian nổi bật nhất, mang tính tổng hợp cao; trở thành một nghi lễ độc đáo trong các ngày hội của buôn làng như lễ hội mừng lúa mới, mừng nhà rông, mừng được mùa.
Nguồn: dalattrip.com
